شاید شما درباره ی آلومینا اکتیو چیزهایی شنیده باشد و یا اصلا با آن آشنایی نداشته باشد، اما احتمالا شما و خانواده تان بارها از این نوع آلومینا سود برده و استفاده کرده اید. حتی ممکن است آلومینای فعال شده در میان قفسه و کابینت مواد شوینده شما وجود داشته باشد و شما از آن بی اطلاع هستید. این نوع آلومینا چیست و دارای چه کاربردهایی می باشد؟ در ادامه به طور مفصل به این موضوع خواهیم پرداخت. اما قبل از هر چیز، ضروری است تا کمی با مفهوم کلی آلومینا آشنا شویم. آلومینا یا اکسید آلومینیوم ( aluminum oxides ) با فرمول شیمیایی Al ₂ O ₃  یکی از عوامل افزایش مقاومت آلومینیوم در برابر خوردگي، درجه حرارت بالا و … می باشد.

تعریف آلومینا اکتیو ( Activated Alumina )

این نوع آلومینای فعال شده یک شکل متخلخل و جامد از اکسید آلومینیوم می باشد. به عبارتی می توان گفت که آلومینای فعال شده به آلومینا کلسینه شده در دمای پایین گفته می شود. این نوع آلومینا توانایی گرم کردن سطحی با بیش از 200 متر مربع را دارد. به دلیل بالا بودن فعالیت های شیمیایی غیر α، فعالیت های شیمیایی در آلومینا اکتیو بالا بوده و به همین دلیل نیز از آن به عنوان کاتالیزور استفاده می شود. برخی از ویژگی ها و خواص این ماده عبارتند از:

• استحکام مناسب
• مقاومت بالا در برابر خوردگي، رطوبت، حرارت و …
• ماندگاری و طول عمر بالا
• تخلخل بالا
• سطح ويژه بالا
• چگالی مناسب

موارد استفاده 

آلومینای فعال شده یا همان اکتیو، به دلیل داشتن ویژگی های خاص و ویژه خود دارای کاربردهای مختلفی در صنایع بزرگ می باشد. از جمله کاربردهای این نوع آلومینا می توان به موارد زیر اشاره نمود :

استفاده به عنوان کاتالیزور ها ( Catalyst ): به طور گسترده از آلومینای فعال به عنوان کاتالیزور استفاده می شود. معمولا از این نوع اکسید آلومینیوم برای جذب کاتالیزورها در تولید پلی اتیلن و همچنین پراکسید هیدروژن، جاذب فلوراید، جاذب آرسنیک، حذف گوگرد و … استفاده می شود.

استفاده به عنوان یک خشک کننده ( Desiccant ): آلومینا اکتیو را می توان به عنوان یک خشک کننده عالی و مقرون به صرفه معرفی نمود. این ماده می تواند هوا و سایر گازهایی که رطوبت بالایی دارند را خشک کند. به همین خاطر نیر معمولا برای خشک کردن و تصفیه در تولید پراکسید هیدروژن، بنزین، گازهای طبیعی مانند پروپان و … مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده به عنوان جاذب فلوراید ( Defluoridation ): یکی دیگر از مهمترین موارد استفاده از آلومینای فعال شده، حذف فلوراید از آب آشامیدنی یا دفلوراسیون می باشد. از این ماده نه تنها برای حذف فلوراید از آب آشامیدنی شهری استفاده می شود بلکه در هنگام تصفیه می تواند آلاینده های دیگری مانند سرب، آرسنیک و … را نیز حذف نماید.

 استفاده در سیستم های خلاء ( Vacuum systems ): در موقعیت هایی با خلاء بسیار بالا، از آلومینا اکتیو به عنوان یک ماده شارژ کننده در تله های خط مقدم یا پیشرو برای جلوگیری از تولید مجدد روغن توسط پمپ های چرخشی در سیستم، استفاده می شود.

مواد زیستی یا بیولوژیکی ( Biomaterial ): خواص مکانیکی و عدم واکنش پذیری آلومینای فعال در محیط بیولوژیکی، به آن این اجازه را می دهد تا به ماده مناسبی برای پوشش سطوح  در اصطکاک در پروتزهای بدن ( شانه، لگن و … ) عمل کند.

پاکسازی محیط: یکی دیگر از کاربردهای آلومینا اکتیو، در پاکسازی محیط های آلوده و رها شده می باشد. از این نوع آلومینا معمولا برای پاکسازی محیط از زباله های سمی، آلودگی های آب باران، آلاینده های مضر مانند سرب، آرسنیک و …. استفاده می شود.